پروژه گذری و نظری بر سقاخانه…

مقدمه:

نخست باید معنی دین و هنر مشخص شود و سپس ربط حقیقی دین و هنر مورد تحقیق قرار گیرد تا در نهایت بتوان برای پرسش مذکور پاسخی مستدل یافت. دین به معنای کل عبارت است از مجموعه فرامین قواعد و دستورات و احکام الهی که برای خیر و سعادت و کمال انسان توسط پیامبران به بشر ابلاغ شده است. عنایت دین خیر و کمال مطلق است و کمال مطلق زیبایی حقیقی و جمال مطلق است. دریافت حقیقت مطلق شهودی است و عشق ذاتی ابنای بشر به حقیقت مطلق (حقیقه الحقایق) منشا شهود است و شهود میسر نشود الا به مسیر روح درعالم قدس و استغراق در دریای وحدت و آشنا شدن ذوق به توحید. حقیقت دین معرفت الهی است. موضوع و هدف دین وجود مطلق (خداوند) است وشریعت (دین) راه و رسم الهی شدن را به انسان می آموزد تا صفات الهی در وجود انسان تجلی یابد و به مقام خلیفه الهی رسد. الذی احسن کل شی خلفه و خدا کسی است که هر چه را آفرید نیکو آفرید (آفریده او در نهایت حسن و زیبایی است). در جهان چو حسن یوسف کس ندید حسن آن دارد که یوسف آفرید حضرت امام (ره) در کتاب شریف دعای سحر می فرمایند بها به معنای زیبایی است و زیبایی عبارت است از وجود پس هر چه خیر و زیبایی و سناهست همه از برکات وجود است و سایه آن است تا آن جا که گفته اند مساله اینکه وجود عبارت از خیر و زیبایی است همه از بدیهیات است پس وجود همه اش زیبایی و جمال و نور و روشنی است و هر قدر وجود قوی تر باشد زیبایی اش عامتر و زیباتر خواهد بود. وجود تجلی واجب الوجود است. این تجلی و ظهور جلوه ی کمال مطلق و جمال مطلق و مساوی زیبایی است. اگر زیبایی ذات هنر باشد غایت هنر به امر خارج از ذات دلالت ندارد. پس غایت هنر همان حقیقت ذاتی آن و حقیقت ذاتی هنر زیبایی حقیقی است. از این باب موضوع و هدف دین و هنر امری واحد است.

فهرست مطالب مقدمه ۱

فصل اول: نماد و نگرشی نمادین

۱-۱ نماد و نگرش نمادین به هستی ۶

۱-۲ نماد و نقش آن در زندگی ۱۰

فصل دوم: سقاخانه

۲-۱وجود افتراق فضاهای سنتی و مدرن ۱۳

۲-۱-۱ شناختی از دو واژه «نوگرایی» و «سنت گرایی» ۱۳

۲-۱-۲ گرایش به فضاهای شهری سنتی ۱۴

۲-۱-۳ مقایسه فضاهای سنتی و مدرن ۱۶

۲-۲ فرهنگ واژگانی سقاخانه ۱۸

۲-۳ علل پیدایش سقاخانه ۲۴

۲-۴ دو عنصر اساسی در سقاخانه ۳۱

۲-۴-۱ آب ۳۲

۲-۴-۱-۱ آب عنصر مقدس و مشترک در ادیان پهنه ی ایران زمین ۳۴

۲-۴-۱-۲ آب در دیگر آیین های باستانی ۳۶

۲-۴-۱-۳ آب در ادیان و آیین ها ۳۷

۲-۴-۱-۳-۱ آب در دیانت یهود ۳۷

۲-۴-۱-۳-۲ آب در مسیحیت ۳۸

۲-۴-۱-۳-۳ آب در آیین مندائی و صابئین ۳۸

۲-۴-۱-۳-۴ آب در اسلام ۳۹

الف: بازتاب آب در اسلام ۳۹

ب: آب در عرفان اسلامی – ایرانی ۴۰

ج: آب، واقعه کربلا و آب تربت ۴۲

د: آب و مذهب دو روی یک سکه اند در سقا خانه ۴۵

۲-۴- ۲ آتش ۵۰

۲-۴-۲-۱ آتش و نور در ایران باستان ۵۰

۲-۴-۲-۱-۱ اهمیت آتش و نور درجهان بینی آفرینش ایران باستان ۵۳

۲-۴-۲-۱-۲ آتش و نور واسطوره های آن در فرهنگ آریایی ۵۳

۲-۴-۲-۲ کارکرد رمزهای آتش و نور در اسلام ۵۴

۲-۴-۲-۳ کارکرد رمزهای آتش و نور در ایران ۵۵

۲-۴-۲-۴ نور و هنر ۵۶

۲-۵ معماری سقا خانه ۵۷

۲-۶ عناصر نمادین سقا خانه ۶۰

۲-۶-۱ آینه ۶۱

۲-۶-۲ شمع (چراغ نفتی، لوستر) ۶۳

۲-۶-۲-۱ شعله شمع ۶۴

۲-۶-۲-۲ سوگند به نور و روشنایی و فروغ و شمع افروزی ۶۶

۲-۶-۲-۳ شمع گردانی در مراسم مقدس ۶۷

۲-۶-۲-۴ شمع در سقا خانه: آتش و آب ۶۷

۲-۶-۳ قفل ۶۸

۲-۶-۴ آدمکهای فلزی ۷۰

۲-۶-۵ پنجه ۷۲

۲-۶-۶ چشم ۷۴

۲-۶-۷ ظرف سقا خانه ای ۷۵

۲-۶-۸ ستاره ۷۶

۲-۷ تزئینات دیگر سقاخانه ۷۶

۲-۷ -۱ کتیبه نویسی ۷۶

۲-۷-۲ سنگاب ۸۰

۲-۸ رنگ در سقاخانه ۸۱

۲-۸-۱ پیشینه ای از رنگ ۸۱

۲-۸-۲ خواص رنگ سبز ۸۲

۲-۸-۲-۱ مسرت بخشی و شاد آور بودن ۸۳

۲-۸-۲-۲ تقویت تحمل پذیری و صبر ۸۳

۲-۸-۳ رنگ سبز در سقاخانه ۸۴

۲-۹ معرفی تعدادی از سقاخانه های معروف

۲-۹-۱ سقاخانه عزیز الله ۹۰

۲-۹-۲ سقاخانه سردر مجلسی ۹۲

۲-۹-۳ سقاخانه طوقچی ۹۳

۲-۹-۴ سقاخانه آقا میرزا اسدالله روضاتی ۹۵

۲-۹-۵ سقاخانه در دشت ۹۷

۲-۹-۶ سقاخانه حاج آقا شجاع ۹۹

۲-۹-۷ سقاخانه پنج شنبه دین ۱۰۱

۲-۹-۸ سقاخانه قدیمی رو به روی سردر مسجد جورجیو ۱۰۳

۲-۹-۹ سقاخانه های درب امام ۱۰۵

۲-۹-۹-۱ سقاخانه دالان درب امام ۱۰۵

۲-۹-۹-۲ سقاخانه صحن شمالی درب امام ۱۰۶

۲-۹-۹-۳ سقاخانه مجاور درب امام ۱۰۷

۲-۹-۱۰ سقا خانه مسجد حکیم ۱۰۸

۲-۹-۱۱ سقا خانه هارونیه ۱۰۹

۲-۹-۱۲ سقاخانه درب کوشک ۱۱۰

۲-۹-۱۳ سقاخانه بیدآباد ۱۱۰

۲-۹-۱۴ سقاخانه حاج محمد جعفر ۱۱۱

۲-۹- ۱۵ سقاخانه قصر در دشت ۱۱۲

۲-۹-۱۶ سقاخانه گرگ یراق ۱۱۳

۲-۹-۱۷ سقاخانه گذرهارونیه ۱۱۴

۲-۹-۱۸ سقاخانه حاج علی ۱۱۵

۲-۹- ۱۹ سقاخانه آقانور ۱۱۶

۲-۹-۲۰ سقاخانه ترکها ۱۱۷

۲-۹- ۲۱ سقاخانه مسجد سید ۱۱۸

۲-۹-۲۲ سقا خانه تاج الدین ۱۱۹

۲-۹-۲۳ سقاخانه مسجد لبنان ۱۲۰

۲-۹- ۲۴ سقاخانه مسجد ذکر الله ۱۲۱

فصل سوم: مکتب سقا خانه

۳-۱ مکتب سقا خانه و پیدایش آن ۱۲۲

۳-۲ هنرمندان مکتب سقا خانه ۱۲۷

۳-۲-۱ منصور قندریز ۱۲۷

۳-۲-۲ حسین زنده رودی ۱۲۹

۳-۲-۳ پرویز تناولی ۱۳۱

۳-۲-۴ فرامرز پیل آرام ۱۳۳

۳-۲-۵ ژازه طباطبایی ۱۳۴

۳-۲-۶ جعفر روحبخش ۱۳۵

۳-۲-۷ مسعود عربشاهی ۱۳۵

۳-۲-۸ ناصر اویسی ۱۳۷

۳-۲-۹ صادق تبریزی ۱۳۸

۳-۳ تطبیق برخی آثار هنرمندان سقاخانه با ادعیه و طلسمات ۱۳۹

۳-۴ نمونه ای دیگر از آثار هنرمندان معاصر با نگاه سقاخانه ای ۱۴۵

نتیجه گیری ۱۵۲

گزارش کار عملی ۱۵۴

منابع ۱۶۵

خرید فایل

پست مرتبط

تصادفی